Uit de ongevalsstatistieken komt jaar in jaar uit naar voren dat de meeste ongevallen door menselijk handelen komen. Dat geldt voor (vrijwel) alle sectoren en zeker ook voor de logistiek. Een logische redenering lijkt dan dat het in het magazijn veiliger wordt naarmate je de mens zoveel mogelijk elimineert uit het proces. Dat kan zowel met organisatorische als technische oplossingen.
Minder aanrijdingen
Waar je de interactie tussen mens en machine kunt uitsluiten, nemen de incidenten af. Heel eenvoudig: is het mogelijk loop- en rijroutes te scheiden, dan daalt het aantal aanrijdingen met personen. In geheel of grotendeels geautomatiseerde magazijnen zijn de risico’s op persoonlijk letsel kleiner. Niet dat het dankzij automatisering en robotisering, met bijvoorbeeld de inzet van onbemande heftrucks en andere Automated Guided Vehicles (AGV’s), vanzelf goed gaat. Je moet dat wel in de nodige kaders en context plaatsen en voorzorgsmaatregelen treffen.
Samenspel tussen mens en machine
Hoe ver een bedrijf ook is met automatisering van het logistieke proces, in de praktijk is er toch bijna altijd nog een samenspel tussen mens en machine. Heftrucks – bemand en onbemand – zijn tegenwoordig voorzien van allerlei hulp- en veiligheidsmiddelen om gevaarlijke situaties te voorkomen. Camera’s en sensoren bijvoorbeeld. Niet alleen tegen het gevaar van persoonlijk letsel, maar ook het voorkomen van breuk en schade en de negatieve gevolgen voor de productiviteit, lonen de moeite.
Het mes snijdt aan twee kanten
Een bijkomend voordeel is mogelijk dat de beschikbare ruimte efficiënter benut kan worden. Als er geen bestuurder nodig is, kan wellicht worden volstaan met een kleiner onbemand voertuig. Dat door smalle gangen kan rijden, en ook nog eens zonder ergens tegenaan te botsen.
Grote kans dat de heftruck van de toekomst op dit moment door slimme koppen van R&D wordt ontworpen
Jan Hommes (BMWT)
Al met al zijn er veel verbeteringen haalbaar. Als je slim bent, koppel je er monitoring en registratie aan, zodat je een beter inzicht krijgt in je proces. Dan lopen veiligheid en procesverbetering parallel en snijdt het mes aan twee kanten. Een mooi voorbeeld is het DC van Albert Heijn in Zaandam waar de recente introductie van AGV’s voor een grotere productiviteit heeft gezorgd.
Op afstand bediende heftrucks
Een nieuwe ontwikkeling is die van op afstand bestuurbare heftrucks. Geodis heeft er in Frankrijk al mee proefgedraaid. Het lijkt op de containerkranen van de terminals op de Tweede Maasvlakte. Daar klimt geen machinist meer in; de kranen worden met een joystick en computer bediend vanuit het kantoor.
Ik sluit niet uit dat het in magazijnen ook kan, maar de voordelen zullen vaak niet groot genoeg zijn. Wie zit er op een op afstand bestuurbare heftruck te wachten? Het personeelstekort los je er niet mee op… Er is toch iemand nodig die de joystick bedient.
Volledige automatisering met AGV’s is bovendien maar een kleine stap verder, maar wel meteen aanzienlijk interessanter. Al is het maar doordat dan daadwerkelijk minder medewerkers nodig zijn. Met enkele heftrucks ter aanvulling op de AGV’s, ben je alsnog flexibel: voor producten met afwijkende afmetingen of incidentele routes bijvoorbeeld. Juist vanwege die flexibiliteit is het dan handig dat een man of vrouw die heftruck bestuurt.
De heftruck van de toekomst
Maar eerlijk gezegd durf ik het niet met te veel stelligheid te beweren. Want als er iets duidelijk is, is het dat je niets kunt uitsluiten. De innovaties gaan snel en machines en toepassingen die we ons nu nog niet kunnen voorstellen, kunnen zomaar binnen een paar jaar hun intrede doen. Grote kans dat de heftruck van de toekomst op dit moment door de slimme koppen van de R&D-afdelingen bij fabrikanten wordt ontworpen. En ik weet zeker dat de veiligheid, van de eventuele bestuurder en de logistieke omgeving daar een prominente rol in speelt.
