De logistieke sector, een van de motoren van de Nederlandse economie, staat voor een zorgwekkend probleem: de aanwas van goed opgeleide professionals droogt in rap tempo op. Uit de meest recente factsheet van de Vereniging Hogescholen (2023) blijkt dat de totale instroom in het hbo met 5,4% is gedaald. Binnen de sector Economie – waar de logistieke opleidingen onder vallen – loopt die daling zelfs op tot 6,3%.
Daling studenten
Maar de cijfers voor de logistieke opleidingen zelf zijn ronduit alarmerend. Volgens de analyse ‘Logistieke hbo-opleidingen lopen leeg’ (maart 2024) daalde het aantal bachelorstudenten Logistiek van 1.166 in 2019 naar 732 in 2024. Dat is een krimp van bijna 40%. Ook het aantal afgestudeerden laat een scherpe terugval zien: van 850 in 2018 naar slechts 560 in 2024.
“De rendementen zijn te laag, de uitval te hoog en het besef in het werkveld ontbreekt,” zegt logistiek expert Hessel Visser. “We staan aan de vooravond van een enorm personeelstekort, maar de instroom stokt. Dit is geen incident, dit is structureel.”
Logistiek is high tech
Het imagoprobleem van de sector is een van de oorzaken van de terugval, meent Visser. Jongeren zien de sector vaak nog als een wereld van ‘dichte dozen en dampende diesel’ – weinig aantrekkelijk voor studenten die kiezen voor innovatie en technologie. “Dat beeld klopt niet. De moderne logistiek is hightech, datagedreven en cruciaal voor onze economie. Denk aan realtime ketenregie, robots, AI, duurzaamheid en slimme stadslogistiek. Dáár ligt de toekomst. De intelligentie achter de logistiek moet uitgedragen worden.”
Campagne hogescholen
Visser is dan ook blij met de nieuwe campagne die negen Hogescholen hebben gelanceerd. ‘Logistiek, ik loev het’ moet het dalende aantal nieuwe HBO studenten tegengaan en het verouderde imago van de sector doorbreken.
Kiki Zwinkels, vicevoorzitter Jong Logistiek Nederland: “Veel jongeren denken bij logistiek alleen aan vrachtwagens op de weg, maar het is veel meer dan dat. Het is de onzichtbare keten die zorgt dat de supermarkt nooit leeg is, jouw online bestelling de volgende dag al in huis is en dat alles in het ziekenhuis op rolletjes loopt. De campagne ‘Logistiek, ik loev het’ laat precies dat zien: in dit vakgebied kun je een cruciale rol spelen in het oplossen van maatschappelijke vraagstukken en het vormgeven van de toekomst. Dus: kies voor logistiek!”
MBO
Hoewel Visser de campagne toejuicht, had hij liever een integrale aanpak gezien waarbij ook het MBO betrokken is. Want ook in het middelbaar onderwijs valt nog veel te winnen qua instroom van studenten, aldus Visser. “Het is tijd om te handelen – met onderwijs, bedrijven en overheid samen. We moeten het samen doen. Anders lopen we straks letterlijk vast.”
