Drukkerij Senefelder Misset in Doetinchem heeft op aandringen van de verzekeraar enkele jaren geleden gekozen voor de aanleg van een sprinklerinstallatie in nagenoeg haar gehele pand. De keuze heeft verstrekkende gevolgen die zowel voordelig als minder praktisch zijn. Hoe dat in de praktijk uitpakt, blijkt uit een openhartige gebruikerservaring.
“Vrijwel elke dag besef je dat je zo’n installatie hebt en dat je daarmee consequent rekening moet houden.” Gerard van Gessel, hoofd Projecten Kwaliteit Arbo Milieu bij Senefelder Misset, vat in één zin samen wat de gevolgen zijn van de aanleg van het sprinklersysteem dat inmiddels enkele jaren operationeel is.
Zojuist werd ons gesprek onderbroken door een installateur met een prangende vraag. Hij voert een kleine technische aanpassing uit bij de Doetinchemse drukkerij en dat leidt tot een keuze: of de sprinklerleiding aanpassen, of een speciale constructie maken voor de luchtroosters in het systeemplafond.
“Geloof me, de omslachtig lijkende aanpassing van de roosters en het plafondsysteem is beduidend sneller dan aanpassing van de sprinkler”, stelt Van Gessel direct. “Het specialisme dat voor de sprinkler nodig is, vraagt tijd en dat is juist weer een schaars product bij ons. Continuïteit is van cruciaal belang in onze bedrijfstak. Daar houden we ook bij calamiteiten altijd rekening mee. De sprinkler speelt daarin in vrijwel alle opzichten een rol.”
Strengere eisen
Brand is letterlijk en figuurlijk levensbedreigend. Als mens kom je niet graag in aanraking met vuur en als bedrijf is eveneens nog maar de vraag of je een stevige brand wel overleeft. Al dekt een verzekering vaak de directe kosten van een verloren gegaan pand en inboedel, de stilstand die een onderneming ondervindt zorgt in veel gevallen voor de doodsteek.
“Als wij niet kunnen drukken, dan zoekt de opdrachtgever een andere partij en is het nog maar de vraag of je die klant ooit terugkrijgt”, stelt Gerard van Gessel nuchter. “Logisch dus dat je alle maatregelen neemt om de continuïteit te waarborgen.”
Senefelder Misset heeft de nieuwbouw van 2008 aangegrepen om de eis van de verzekeraar tot aanleg van een sprinkler ten uitvoer te brengen. Jarenlang beschikte de onderneming over een dicht netwerk van rookmelders, maar dat was voor de assurantieverstrekker niet meer voldoende. Moderne drukpersen zijn staaltjes ongekend compliceerde techniek en kennen een meer dan stevig prijskaartje. Logisch dat de verzekeringssom navenant hoog is en er strenge eisen gelden.
De nieuwbouw betrof een uitbreiding van 5.500 m2 voor het opnieuw inrichten van de afdeling ‘Nabewerking’. Dit behelst werkzaamheden zoals het snijden, verzamelen, hechten en garenloos binden van het drukwerk. Ook de bestaande bebouwing werd aangepakt om het drukproces slimmer en nog kwalitatief hoogwaardiger te laten verlopen. Er kwamen nieuwe persen in zowel de vellen- als rotatiedruk, de routing werd verbeterd en de aanlevering van de grondstof – het papier – werd gerationaliseerd. “We werken meer dan voorheen just in time met onze papierleveranties”, legt Van Gessel uit tijdens de rondgang. “Vroeger stond er meer papier op voorraad, nu komen er meer vrachten per dag bij ons binnen.”
Hoogste vuurbelasting in opslag
Werken met papier, draaiende machines, verwarmen van lijm, werken met ontvlambare vloeistoffen en heftruckverkeer vormen een risico voor brand. De berekende vuurbelasting is bij Senefelder Misset het grootst binnen de papieropslag en deze daalt naarmate we de goederenstroom volgen tot voorbij de expeditie. Geen wonder dus dat we de dikste sprinklerleidingen treffen rondom de papieropslag die is verdeeld in rollen en vellen. De rollen staan in het rollenmagazijn keurig op elkaar gestapeld en op papiertype en rolomvang gesorteerd. De vellenopslag is onlangs vernieuwd. Jungheinrich leverde een nieuw stellingsysteem in een smalle gangen-opstelling. De bediening vindt plaats met een man-down hoogbouwtruck van Atlet met roterende vorken.
Senefelder Misset beschikt in de opslag over zowel een sprinkler daknet als een stellingnet tussen de opslaglocaties. Een sprinklertank met een inhoud van 1.200 m3 voorziet in de benodigde watervoorraad. De voorraadtank staat net buiten het pand, dicht in de buurt van de papieropslag. “Ook dat is logisch, je krijgt anders die hoeveelheid water nooit op tijd op de juiste plek”, vervolgt Gerard zijn betoog. “Als in de belangrijkste secties bij een grote calamiteit het systeem vol wordt ingeschakeld, dan draaien we in een kleine twee uur die 1,2 miljoen liter met gemak weg.”
Koppen tot in de pers
De zekerheid dat elke brandhaard op tijd kan worden gedetecteerd en bestreden is, aan de hoeveelheid sprinklerkoppen en rookmelders te zien, wel heel erg groot bij de drukkerij. De komst van de sprinkler betekent niet dat de rookmelders zijn verdwenen. Integendeel: het netwerk is zelfs vergroot. Uit vrijwel elke positie binnen het gebouw kun je er eentje zien. Net als een sprinklerkop. Zelfs rond en in de nieuwste rotatiepers treffen we sprinklerleidingen en -koppen. De een naar beneden gericht, de ander zijwaarts geplaatst om ook onder loopbordessen te kunnen sproeien als dat nodig is.
De aanleg van het sprinklersysteem door BAM Techniek heeft voor de drukkerij een zeer belangrijk vervolgaspect gehad. Dankzij het systeem verviel de eis om de nieuwbouw te compartimenteren tot secties van maximaal 1.000 m2. Nu is er één grote ruimte beschikbaar en kan Senefelder Misset veel praktischer haar ‘Nabewerking’ inrichten en uitvoeren. Ook naar de toekomst toe is de ruimte veel flexibeler indeelbaar en bruikbaar, simpelweg omdat de keuzes niet worden beperkt door bouwkundige beperkingen.
In de bestaande bouw kan het bedrijf goed leven met de reeds aanwezige compartimenteringen die alle keurig binnen de eisen van de gebruikersvergunning liggen. Gerard van Gessel: “Natuurlijk hebben we aanvullende zaken in orde gemaakt, zoals het creëren van aanvalswegen voor de brandweer, de plaatsing van branddeuren die automatisch sluiten bij calamiteiten en het branddicht uitvoeren van muurdoorvoeringen en transportsluizen. Daarnaast zijn natuurlijk alle, volgens de gebruikersvergunning verplichte handblusmiddelen en handmelders aanwezig.”
Praktische leermomenten
Bij een van de 4 brandweer-entreepunten van het pand staan we stil bij het ‘brandmeldpaneel’ dat bij elke van deze ingangen hangt. Op het paneel staat de gehele plattegrond van de drukkerij afgebeeld, inclusief de verdiepingsetage. Het gebouw is verdeeld in negen zones en per gebied zijn er drie leds geplaatst die een eventuele detectie (automatische, hand- of sprinklermelder) aangeeft. De brandweer ziet zo precies waar ze moet zijn om de brand zo effectief mogelijk te bestrijden.
“Voor ons is het zaak om elke twee weken de sprinklerinstallatie te testen, jaarlijks de certificatie uit te laten voeren, zoals onlangs door R2B is gedaan, en er continu voor te waken dat de aanvalswegen vrij van obstakels blijven”, aldus Gerard van Gessel terwijl hij tegen een pallet schopt die op zijn pad ligt. “Deze hoort hier dus niet te liggen! Veiligheid is niet voor iedereen een eerste affiniteit.
Ook leren we van het feit dat we een sprinklerinstallatie hebben en dat deze wel eens actief zou kunnen zijn. Eind 2009 hadden we een kleine calamiteit als gevolg van een compressorstoring. De rookmelders en sprinklers in die sectie deden wat ze moesten doen, de brand werd geblust, maar in korte tijd heb je dan een hoeveelheid water op een plaats waar je die liever niet hebt. Uiteraard staan de kosten van de waterschade in geen enkele verhouding met die van een veel grotere brandschade.
Sindsdien hebben we echter een sprinkler-calamiteiten-kar in het leven geroepen waarop vloeistofkeringen staan evenals enkele pompen en afzuigsystemen. Dat water moet immers weg. Ook trainen we met de BHV-hierop en zijn we ons beter bewust hoe je die watertoevoer moet stoppen als de calamiteit verholpen is. Al met al zijn we er best trots op dat we in nog geen 5 uur na het uitbreken van de calamiteit weer konden doorstarten. Zonder sprinkler was dat wellicht niet zo goed gelukt.”
Wie, wat, waarom?
Wie?
Senefelder Misset, onderdeel van de beursgenoteerde Roto Smeets Group, is dé specialist in het produceren van periodieken. Met alle benodigde grafische disciplines, een uitgebreide logistieke dienstverlening en specifieke diensten gericht op het exploiteren van tijdschriften. Op dit moment heeft de onderneming zo’n 700 titels onder z’n hoede.
Wat?
De installatie van een uitgebreide sprinklerinstallatie in alle bedrijfsonderdelen van het pand. De installatie is onlangs gecertificeerd.
Waarom?
Om aan de aangescherpte eisen van de verzekeraar te voldoen en meer grip te hebben op calamiteiten. De keuze voor sprinkler bood extra mogelijkheden om een ruimere productiehal in te richten.
Bestek in plaats van PVE
In de aanloop naar de sprinklerinstallatie heeft Senefelder Misset gekozen voor een ongebruikelijke route. In plaats van het verstrekken van een Program van Eisen (PVE) aan de diverse leveranciers, heeft de drukkerij een externe adviseur met een expertise in brandpreventie een nauwgezet bestek laten opstellen. Deze is aan de sprinklerleveranciers gegeven als basis voor de offerte. Met deze aanpak mikte Senefelder op een betere vergelijkbaarheid en optimale kwaliteit van de aanbiedingen.
Diverse sprinklerinstallateurs – waaronder BAM Techniek – zijn aangesloten bij de VSI (Verenigde Sprinkler Installateurs). De ledenlijst is te vinden op Sprinkler.nl.
