Heftruckband laat sporen achter in logistieke kosten

Elk merk en type heftruckband heeft een eigen karakter dat mede de productiviteit, het comfort en het energieverbruik van de truck bepaalt. Wie in kosten wil besparen, moet een juiste keuze maken, gebaseerd op meerdere factoren.

Tijdens de continue zoektocht naar een efficiënt en zo goedkoop mogelijk logistiek proces hebben steeds meer warehouse en logistiek managers oog voor detail. Dat moet ook wel, want zeker in de huidige economische situatie moeten ook zij op de kleintjes letten. Maar hoe goed de bedoelingen ook zijn, er blijven altijd details onderbelicht.

De heftruckband is zo’n detail. Al jaren wordt de band gezien als sluitpost. Onterecht, want de bandenkeuze is van invloed op de productiviteit en op het energieverbruik van een heftruck, en beïnvloedt dus ook de kosten van het proces. Goedkoop kan in dit geval duurkoop zijn. Afhankelijk van de soort band en de grootte van de intern transportvloot kan een fraaie besparing worden gerealiseerd. Wie zich verdiept in de eigenschappen van een band zal merken dat de moeite loont.

Meerdere factoren

Maar zo eenvoudig als dat klinkt is het helaas niet. Elk merk en type band heeft namelijk een eigen karakter. Een stabiele band staat garant voor productiviteit, een zachte band biedt comfort en een slijtvaste band resulteert in een lager energieverbruik, lagere inzetkosten en een lange levensduur.

In de praktijk wordt vrijwel altijd gekozen voor een compromis. De verschillen in rolweerstand, stabiliteit en rijgedrag zorgen er uiteindelijk gezamenlijk voor dat het werk met de ene band gemakkelijker en veiliger kan worden uitgevoerd dan met de andere band. De genoemde factoren bepalen ook samen het uiteindelijke energieverbruik. Om tot de juiste keuze te komen, zal moeten worden gelet op verschillende factoren, zoals rijafstand, inzet, gewicht van truck én van lading, de kwaliteit van de ondergrond, omgevingstemperatuur, maar dus óók op de band.

Samenstelling en vorm

De samenstelling van de band speelt dan een belangrijke rol. De meest populaire heftruckband in ons land is de volrubber band, ook wel aangeduid als SE-band (Super Elastic), die naar schatting onder 80 procent van de heftrucks wordt gemonteerd. Zo’n volrubber band combineert de goede eigenschappen van massieve banden met die van luchtbanden.

De band is samengesteld uit drie lagen rubbermengsels, ook wel compounds genoemd. Het toegepaste rubbermengsel bepaalt de rolweerstand, de veerkracht en de rijeigenschappen. Het voet- of hielrubber (voor de hiel van de band) is hard, de middelste rubberlaag – ook wel comfortlaag genoemd – bestaat uit zachter, schokabsorberend rubber, en het loop- en zijvlak aan de buitenkant zijn gemaakt uit slijtvast rubber. Vrijwel alle fabrikanten van A-merk banden maken voor het karkas gebruik van natuurrubber. Dit karkas bepaalt voor een groot deel de kwaliteit van een band. Natuurrubber is slijtvast en biedt een lagere rolweerstand, waarmee ook het energieverbruik van de truck lager wordt.

Ook de vorm van de band is belangrijk. Een ruwe, oneffen binnenkant van het voetrubber heeft bijvoorbeeld een negatieve invloed op de overdracht van krachten. Scherpe kanten in het profiel kunnen leiden tot scheuren in de slijtlaag. Kwaliteitsbanden zijn in het voetrubber verder voorzien van stalen kernen, die ervoor zorgen dat de band strak om de velg blijft zitten.

Roet, silica, of krijt

Tijdens het productieproces van een volrubber band worden ook roetdeeltjes toegevoegd aan de band. Deze absorberen de warmte die tijdens de inzet vrijkomt. Want een heftruckband heeft het soms zwaar te verduren. Als gevolg van hoge snelheden, lange transportafstanden en zware lasten kan de temperatuur aardig oplopen. Als die opgebouwde warmte niet door de band wordt verwerkt, gaat het vulkanisatieproces verder (vanaf 90 °C, red.) en worden moleculenkettingen – en dus ook de kwaliteit van de band – permanent beschadigd. Doordat de roetdeeltjes de warmte absorberen, wordt overmatige slijtage voorkomen.

De toegevoegde roetdeeltjes hebben nog meer functies. Ze geven de band meer slijtvastheid, een lagere rolweerstand, en beschermen tegen UV-straling, die veroudering veroorzaakt. Maar het roet heeft ook een ‘donkere’ kant; in dit geval letterlijk. De roetdeeltjes in de band zijn namelijk verantwoordelijk voor de zwarte strepen en remsporen op de magazijn- of productievloer.

Als alternatief bieden bandenfabrikanten hiervoor non-marking banden. Deze laten geen zichtbare strepen op de vloer achter. De nuttige zwarte roetdeeltjes zijn bij dit bandentype vervangen door silica of krijt. Non-markings zonder krijt zijn gelig van kleur, de toevoeging van krijt kleurt de band witter. Tegen UV-straling worden ook nog antioxidanten aan het rubbercompound toegevoegd. Deze lichtgekleurde banden zijn duurder in aanschaf. Afhankelijk van de kwaliteit kan bovendien de urenprestatie lager zijn. Voor de rest zijn ze gelijk aan hun zwarte soortgenoten.

Functie van profiel

Wie mikt op zo laag mogelijke total cost of ownership, kan bij heftrucks die uitsluitend binnen worden ingezet, op een droge, harde en effen vloer, het beste kiezen voor banden zónder profiel. Het contactoppervlak is dan immers maximaal en de rolweerstand (en dus het energieverbruik van de truck) minimaal. Bovendien laten profielloze banden minder sporen achter op de vloer.

Toch hebben heftruckbanden voor binnengebruik vrijwel altijd profiel. Enerzijds omdat de gebruiker dit verwacht. Anderzijds omdat een heftruck met geprofileerde banden ook buiten het gebouw veilig kan worden ingezet. Met andere woorden: een flexibele inzet van de trucks is mogelijk doordat het profiel meer grip biedt op (natte) klinkers, Stelconplaten en op losse ondergrond.

Bij luchtbanden geeft de profieldiepte daarnaast een indicatie voor vervanging van de band. Voor volrubberbanden geldt dit niet; dit bandentype heeft op de wang een slijtage-indicatielijn, die afhankelijk van het merk en de maat tot wel vijf centimeter onder het loopvlak kan liggen. Zolang deze markering niet is bereikt en de band geen grove beschadigingen vertoont, kan ermee worden doorgereden. Ook al is de profilering dan al lang niet meer zichtbaar.