Nederland distributieland. Er is veel over te doen de laatste tijd. De afgelopen jaren is echter volop geïnvesteerd in nieuwe, grote distributiecentra om die ambitie Nederland waar te maken.
Groei grote distributiecentra
Tussen 2016 en 2021 kwamen er 2500 grote bedrijfsgebouwen bij. Het aantal grote distributiecentra, met een oppervlak van 20.000 of meer groeide met 40 procent. Zo blijkt uit een nieuwe landschapsmonitoring van het Planbureau voor de Leefomgeving.
De toename van het logistieke vastgoed vond vooral plaats in de bekende logistiek hotspot regio’s: zuidelijk Noord-Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant, Zuid-Gelderland en Noord-Limburg.
Beleid Nederland distributieland
De aanzienlijke groei van grootschalige distributiecentra is nauw verbonden met de ontwikkeling van Nederland als een toonaangevend distributieland. Die positie is het gevolg van de gunstige geografische ligging binnen het dichtbevolkte Noordwest-Europa en de goed ontwikkelde infrastructuur. Gedurende de afgelopen decennia hebben opeenvolgende regeringen actief bijgedragen aan de versterking van Nederland Distributieland door investeringen in extra infrastructuur en via fiscale stimulansen en de flexibilisering van de arbeidsmarkt, verklaar het Planbureau de toename.
“De sterke ontwikkeling van distributiecentra in Nederland is dus geen natuurlijk verschijnsel, maar het logische gevolg van het gevoerde beleid”, stelt Rienk Kuiper, auteur van het rapport. “Vanuit ruimtelijke overwegingen of om de circulaire economie te stimuleren kan een (bij)sturing van de ontwikkeling van distributiecentra wenselijk zijn.”
Advies Planbureau
Kuiper verwijst hiermee indirect naar het advies van de Rijksadviseurs die perk en paal willen stellen aan de groei van distributiecentra. Kuiper is minder hard in zijn bewoordingen, maar de boodschap is hetzelfde: het moet anders. “Het is raadzaam om niet alleen provincies met ruimtelijke instrumenten te laten sturen op de locatie van grootschalige distributiecentra, maar ook als centrale overheid het stimuleringsbeleid voor Nederland Distributieland bij te stellen – mede gezien de vraagtekens die al geruime tijd worden gesteld bij voortzetting van het mainportbeleid.”
Het zogenoemde PBL-onderzoek maakt deel uit van de tweejaarlijkse rapportage over ontwikkelingen in het landschap op verzoek van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dit is de eerste editie, die onder de titel ‘Het landschap geduid’ is verschenen.
Groei grote warehouses nog niet voorbij
De groei van het aantal grote bedrijfsgebouwen is niet zomaar voorbij. Allereerst omdat er nog bouwvergunningen liggen. Daarnaast zijn provincies en gemeenten ook afhankelijk van rijksbeleid. Volgens het planbureau zijn er twee financiële stimulansen voor de bouw van distributiecentra: de in 2019 verlaagde vennootschapsbelasting (die in 2021 van zeven naar negen procent ging) en de BTW-verlegging (van de leverancier van producten naar de afnemer ervan).
