Als uitbreiding van het warehouse niet mogelijk is, vormen entresolvloeren een goede oplossing om binnen het bestaande warehouse extra vloeroppervlak te creëren. Voor het ontwerpen van een goede entresolvloer is echter meer nodig dan verstand van staalconstructies. Wie onvoldoende rekening houdt met het logistieke proces, bouwt een vloer met kolommen die in de weg staan en een hoogte die een bottleneck vormt.
Vloer tekort en hoogte over. Dat is kort samengevat de reden voor bedrijven om te investeren in een entresolvloer. Het is een relatief goedkope manier om het vloeroppervlak van een warehouse te vergroten, en dus een populaire investering in zware economische tijden. Entresolvloeren worden al aangeboden vanaf 75 euro per vierkante meter en afhankelijk van de specificaties ligt de gemiddelde prijs rond de 100 euro per vierkante meter.
Een alternatief is uitbreiding van het warehouse, maar dat is een tijdrovend proces dat al gauw enkele veelvouden van de prijs van een entresolvloer kost. Daarvoor krijgen warehouse managers bij de directie niet snel meer de handen op elkaar.
Bijna elk warehouse biedt wel mogelijkheden voor een entresolvloer. Lang niet overal wordt immers de volle hoogte van het pand gebruikt. “Denk bijvoorbeeld aan de expeditieruimte, die alleen maar wordt gebruikt om zendingen op de vloer klaar te zetten”, vertelt Frank Bunders, commercieel manager van Dexion. Niettemin hebben entresolvloeren hun beperkingen. “Een heftruck of een palletstelling erop zetten gaat niet lukken”, vertelt Hans van Dijk, algemeen directeur van Stow Nederland. “Het gaat om beloopbare vierkante meters”, vult algemeen directeur Arie Ariese van SSI Schäfer aan.
Dragen door stellingen
Entresolvloeren worden meestal gebruikt voor de opslag van kleingoed en daarom ingericht met legbordstellingen en soms ook doorrolstellingen. Daarnaast worden ze gebruikt om extra kantoorruimte te creëren, werkplekken voor VAL-activiteiten (value added logistics) in te richten of niet vormvaste goederen zoals meubels op te slaan.
Bunders adviseert bedrijven om goed na te denken over de activiteiten die op of onder de entresolvloer plaatsvinden. Als het logistieke proces het toelaat, kan het handig zijn om de legbordstellingen op de begane grond te plaatsen en de entresolvoer vrij te houden in plaats van andersom. “Dan kun je de vloer laten dragen door de legbordstellingen en heb je geen last van kolommen die in de weg staan. Iets soortgelijks geldt ook voor kantoorruimte. In plaats van één keer 100 vierkante meter op een entresolvloer is het soms handiger om twee keer 50 vierkante meter boven elkaar te bouwen. Dan kun je de wandconstructie van de kantoorruimte gebruiken om de vloer te dragen.”
Soms worden entresolvloeren ook tussen palletstellingen gemonteerd. Dat biedt niet alleen bouwtechnische, maar wellicht ook logistieke voordelen. Denk aan de toepassing waarbij ter hoogte van de entresolvloer doorrolkanalen in de stellingen worden gemonteerd. Deze doorrolkanalen kunnen vanaf de achterkant met een reachtruck worden gevuld met pallets, waarna de orderpickers op de entresolvloer direct vanaf de pallets kunnen picken.
SSI Schäfer noemt als extra pluspunt van entresolvloeren de mogelijkheid om ze bij verhuizing af te breken en elders weer op te bouwen. “Het is een demontabele constructie die altijd zijn waarde blijft behouden”, vertelt Ariese.
Puntlasten van kolommen
Als het niet mogelijk of wenselijk is om entresolvloeren met stellingen te integreren, is het zaak om goed te kijken naar de posities van de kolommen die de vloer moeten dragen. Die kunnen lelijk in de weg staan, waardoor de eerste gedachte van bedrijven vaak is om zo min mogelijk kolommen te realiseren. Minder kolommen betekent echter een grotere overspanning en dus zwaardere balken. Dat leidt tot hogere kosten.
Een extra complicerende factor vormen de puntlast die de magazijnvloer kan dragen. Die puntlast hangt af van de overspanning en het gewenste draagvermogen, dat weer afhankelijk is van het product dat wordt opgeslagen. “Als op de entresolvloer kleding wordt opgeslagen, is een draagvermogen van 350 kilogram per vierkante meter vaak al voldoende. Als er auto-onderdelen liggen, ga je al gauw richting de 500 of 750 kilogram per vierkante meter”, vertelt Van Dijk.
Als de kolommen drie meter uit elkaar staan, dient elke kolom 9 vierkante meter te dragen. Bij een draagvermogen van 500 kilogram per vierkante meter leidt dat tot een puntlast van 4.500 kilogram. Als de kolommen 5 meter uit elkaar staan, neemt de puntlast toe tot 12.500 kilogram. En dan praten we nog niet eens over meerdeksvloeren. “Een puntlast van 10 ton is voor bestaande vloeren meestal al te veel”, weet Van Dijk. “Bij nieuwbouw kun je dat probleem oplossen door de kolommen op een funderingsrand of heipalen te plaatsen, maar bij bestaande gebouwen is vaak onbekend waar die zich bevinden.”
In ieder geval is het zaak om bij het plaatsen van kolommen rekening te houden met het logistieke proces op de begane grond. Als de entresolvloer bijvoorbeeld boven de expeditieruimte wordt geplaatst, kan het slim zijn om de kolommen tussen twee klaarzetvakken voor pallets te plaatsen. “Dan kan blijken dat een overspanning van vijf meter handiger is dan een overspanning van zes meter”, vertelt Bunders.
Spaanplaat of roostervloer
De vloerdelen bestaan in 95% van de gevallen uit houten spaanplaten. Meestal is de bovenkant van de vloerdelen gewoon naturel, maar soms wordt een slijtvaste coating aangebracht. Dankzij een dergelijke coating vertoont de vloer niet of nauwelijks slijtageverschijnselen, zelfs niet als er veel orderpickkarren of pallettrucks overheen rijden. Bovendien kan een antislip-bestandsdeel in die coating uitglijders van het personeel voorkomen.
Gebruikers hoeven volgens Van Dijk echter niet bang te zijn dat ongecoate spaanplaten zo hard slijten dat ze moeten worden vervangen. “Het is echt niet zo dat die vloerdelen elk jaar een millimeter dunner worden.”
Aan de onderkant worden de vloerdelen vaak wit gemaakt, zodat het weinige licht onder de entresolvloer weerkaatst wordt. “Hou er ook rekening mee dat er verlichting in de ruimte eronder moet komen. Maak de entresolvloer dus niet te laag”, adviseert Bunders.
Een alternatief voor spaanplaten zijn stalen roostervloeren. Ze zijn duurder en minder comfortabel bij gebruik van orderpickkarren of pallettrucks, maar hebben ook een voordeel: ze zorgen voor een hogere lichtinval in de ruimte onder de entresolvloer. Het belangrijkste argument voor roostervloeren is echter brandveiligheid. Het water uit de sprinklerinstallatie aan het plafond kan door de mazen in de roosters toch de begane grond bereiken.
Bij gebruik van spaanplaten kan de brandweer eisen om ook sprinklers onder de entresolvloer te monteren. “En de kosten daarvan zijn vaak stukken hoger dan de meerkosten van stalen roosters”, weet Van Dijk, die wordt aangevuld door Bunders: “Spaanplaten vergroten bovendien de brandlast van een magazijn. Met roostervloeren blijft de brandlast misschien net onder de grens waarbij bedrijven hun hal moeten opsplitsen in brandcompartimenten.”
Verticaal transport
Het belangrijkste nadeel van entresols is dat zowel goederen als mensen omhoog en omlaag moeten. “Het is dan ook niet aan te raden om snellopers op de entresolvloer op te slaan, tenzij er ook orders worden verzameld”, vertelt Ariese. In dat laatste geval is een verticaal transportsysteem met voldoende capaciteit nodig om te voorkomen dat het hoogteverschil een bottleneck in het logistieke proces wordt.
Als het gaat om kleingoed, is een stijg- en daalband een veelgebruikte oplossing. Dat is een transportband die schuin omhoog of omlaag loopt en waarop bijvoorbeeld bakken of dozen met klantorders kunnen worden geplaatst. Andere oplossingen zijn een productlift of een spiraalconveyor, die doorgaans minder ruimte in beslag nemen.
Voor het verticaal transport van pallets wordt meestal een opzetplek op de entresolvloer gecreëerd. Een hef- of reachtruck kan vanaf de begane grond een pallet op deze plek plaatsen of weer wegnemen.
De vraag is hoe een dergelijke opzetplek wordt beveiligd om te voorkomen dat mensen naar beneden vallen. Er zijn in hoofdlijnen drie beveiligingsmethoden: een ketting, een klaphek of een kantelhek. Een ketting en klaphek hebben als zwakke punt dat mensen de discipline moeten hebben om ze altijd dicht te doen. “Een kantelhek is wel iets duurder, maar is wel het veiligst. Hoe je dat hek ook zet, de doorgang naar beneden is voor mensen altijd afgesloten”, aldus Bunders.
Mensen krijgen toegang tot de entresolvloeren via stalen trappen. Bij het plaatsen van trappen is het belangrijk om rekening te houden met de regels omtrent vluchtwegen. Een medewerker mag zich nooit verder dan 30 meter van een trap bevinden. Kooitrappen zijn niet toegestaan, omdat het te lang duurt om die af te dalen.
Kracht van ingenieurs
Niet elke magazijninrichter op de hoek biedt entresolvloeren aan, maar de meeste grote, door BMWT-erkende stellingleveranciers hebben ze wel in hun assortiment. Het voordeel daarvan is dat bedrijven één aanspreekpunt houden voor hun hele magazijninrichting, zowel wat entresolvloeren als magazijnstellingen betreft.
Bijkomend voordeel van een BMWT-leverancier is dat de entresolvloer elk jaar door de leverancier zelf kan worden gekeurd. Belangrijk in dit verband is ook de CE-markering die vanaf 2014 verplicht is voor entresolvloeren, die al onder het Bouwbesluit vielen en daardoor vergunningsplichtig zijn.
Veel innovatie vindt er niet plaats op het gebied van entresolvloeren, hoewel Stow Nederland onlangs wel een vernieuwing introduceerde. “We kunnen nu met een standaard koudgewalste balk een overspanning van 5,5 x 5,5 meter realiseren met een draagvermogen van 750 kilogram per vierkante meter. Tot voor kort zouden we daarvoor warmgewalste balken nodig hebben gehad, en die zijn duurder”, vertelt Van Dijk.
Het belangrijkste onderscheid tussen leveranciers schuilt echter niet zozeer in de kwaliteit van de staalconstructie zelf, maar in de kracht van de ingenieurs die de vloeren ontwerpen. Hoe kunnen zij een constructie ontwerpen die optimaal tegemoetkomt aan de wensen en eisen van de klant zonder dat het logistieke proces verstoord raakt, de betonnen vloer eronder lijdt en de veiligheidseisen geweld wordt aangedaan?
